W 2009 r. w lesie w okolicach miejscowości Stawiszyn w gm. Białobrzegi dokonano przypadkowego odkrycia depozytu przedmiotów metalowych i glinianego naczynia. W skład znaleziska wchodziły dwa brązowe bogato zdobione nagolenniki (typu wielkopolskiego-kujawskiego), dwie żelazne siekierki z tuleją oraz ręcznie lepione naczynie ceramiczne. Brązowe nagolenniki wykonano z masywnej sztaby o przekroju okrągłym, ramionach nieznacznie zwężających się i końcach uformowanych guziczkowato. Powierzchnie frontowe pokrywa ryty ornament kresek poprzecznych, ukośnych oraz kółeczek z punktem w środku. Siekiery żelazne z tuleją mają prosty, nieznacznie zwężający się korpus, lekko poszerzający się w części przyostrzowej. Naczynie ma formę wazowatą o wypukłym, baniastym brzuścu, stożkowatej szyjce i płaskim dnie. Część jego powierzchni została pokryta rytym, dookolnym ornamentem fryzowym zawierającym pola z zakreskowanymi figurami trójkątów oraz linii esowatych. Przedmiotowy zespół artefaktów można datować na młodszy odcinek wczesnej epoki żelaza i wiązać go z wytwórczością metalurgiczną kultury łużyckiej. Niewątpliwie jest bardzo cennym źródłem do poznania kultury materialnej grup ludności zamieszkującej te tereny w okresie od 600r. p.n.e do 450r. p.n.e.
Na podst. E. M. Kłosińska, Unikatowe znalezisko gromadne z okolic Stawiszyna pow. białobrzeski
Solarska: Biuletyn Kwartalny RTN, T. XLIV z.1-4, Radom 2010
Oprac. Wojciech Marciniak
Zespół artefaktów kultury łużyckiej z wczesnej epoki żelaza odkryty w okolicach miejscowości Stawiszyn
Fot. Bartłomiej Wilczyński
Oprac. Katarzyna Solarska